Hạt ý dĩ

Hạt ý dĩ có tác dụng gì?

Theo các nghiên cứu y học hiện đại, trong hạt ý dĩ chứa rất nhiều dưỡng chất quý như: hydrocacbon, chất protit, các axit amin, chất béo và nhiều tinh bột. Ngoài ra, chất coixol trong hạt ý dĩ cũng là một chất protit rất đặc biệt.

Chính vì chứa nhiều dưỡng chất quý nên tác dụng của ý dĩ được dùng trong điều trị sốt cao, viêm khớp, các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp, ung thư… Hạt ý dĩ cũng được dùng để điều trị bệnh toxoplasmosis gây ra bởi ký sinh trùng.

Trong hạt ý dĩ chứa rất nhiều dưỡng chất quý (Nguồn: Internet)

Với phụ nữ, hạt ý dĩ được dùng để chữa khí hư quá nhiều, kinh nguyệt không thông, giúp tăng tiết sữa và làm tốt sữa cho phụ nữ sau sinh.

Những tác dụng dược lý của hạt ý dĩ

• Tác dụng đối với hệ hô hấp: Dầu trích từ hạt ý dĩ với liều lượng tương ứng có tác dụng lên hệ hô hấp (liều thấp tác dụng gây kích thích hô hấp, liều cao gây ức chế hô hấp). Ngoài ra, còn có tác dụng làm giãn phế quản.
• Tác dụng trên tế bào khối u: Một số nghiên cứu cho thấy, một số thành phần trong hạt ý dĩ có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
• Tác dụng trên cơ vân: Dầu trích từ ý dĩ có tác dụng làm cho cơ vân giảm và ngưng co bóp. Tác dụng này có liên quan đến cơ trơn nhưng không ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Bên cạnh đó, chất coixol trong hạt ý dĩ có tác dụng thư giãn đối với cơ trơn.

Công dụng của hạt ý dĩ trong Đông Y

Trong Đông Y, hạt ý dĩ có 4 nhóm công dụng chính đó là:

• Lợi thấp: Hạt ý dĩ tươi có tác dụng lợi thủy trừ thấp. Có thể dùng phối hợp với xa tiền tử, phục linh, trạch quả… để chữa tiểu không thông, thủy thũng. Hạt ý dĩ kết hợp với mộc qua, ngưu tất, phòng kỳ, tử tô và quả cau dùng trong trường hợp chân gối, sưng đau.
• Kiện tỳ: Hạt ý dĩ sao vàng có công dụng giúp kiện tỳ, trừ thấp. Thường dùng với bạch truật, phục linh, sơn dược sao, sao biển đậu, sau khiếm thực mễ… dùng để chữa tiêu chảy.
• Bàn mủ: Hạt ý dĩ còn có hiệu quả trong việc thanh nhiệt bài mủ. Nếu dùng với đông qua tử, đào nhân, lô căn… có thể chữa được chứng phế ung.
• Thư cân: Hạt ý dĩ có tác dụng thư giãn gân cốt, lợi khớp, giảm đau tê.

Hạt ý dĩ là vị thuốc có thể chữa rất nhiều loại bệnh thông thường (Nguồn: Internet)

Một số bài thuốc hay từ hạt ý dĩ

• Trị cơ thể đau nhức do phong thấp (đau nhiều vào chiều tối): Dùng ý dĩ 40g, ma hoàng 120g, hạnh nhân 30 hạt, cam thảo 40g sắc với 4 chén nước đến khi còn 1.5 chén, gạn lấy nước để riêng. Sau đó cho thêm 3 chén nước nữa sắc còn 1 chén. Hợp chung 2 chén thuốc lại sắc còn 1 chén, chia làm 3 lần uống.
• Trị đờm, ho: Dùng 80g cam thảo, 40g cát cánh, 120g ý dĩ nhân tán thành bột. Mỗi lần dùng 20g, thêm ít gạo nếp, nấu uống sau bữa ăn.
• Điều trị chứng tiểu ra sỏi và bệnh phổi nôn ra máu: Dùng y dĩ 30 – 40g sắc với 500ml nước, sắc cạn còn 250ml chia ra uống trong ngày. Uống liên tục khoảng 1 tuần.
• Trị chứng tỳ hư, tiêu hóa kém: Dùng các vị thuốc như ý dĩ, bạch biển đậu, hoài sơn, mỗi vị 40g, sơn tra, sử quân tử (bỏ vỏ lụa), liên nhục, mỗi vị 30g, thần khúc 16g, đương quy 200g, gạo nếp 100g. Tất cả sao vàng, tán bột mịn, chia ngày 2 lần, mỗi lần dùng 12 – 16g, uống với nước ấm.
• Trị nóng nảy, tiểu buốt: Dùng hạt ý dĩ 20g, sắc với 2 chén nước còn 1 chén. Thêm 16g cam thảo hoặc 40g nho khô, nấu sôi, bỏ bã để uống.
• Điều trị phong tê thấp: Dùng hạt ý dĩ 40g, phổ thục linh khô 20g đem sắc với 800ml nước, sắc cạn còn 400ml nước chia đều để uống trong ngày. Nên uống sau khi ăn 15 phút.
• Giúp tăng tiết sữa, làm tốt sữa cho phụ nữ sau sinh: Lấy 30g hạt ý dĩ sao vàng, 20g lá cây sung tật, móng giò lợn 1 cái, gạo nếp vừa đủ, nấu cháo ăn hàng ngày.
• Trẻ em bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài, tiểu đục: Dùng 12g hạt ý dĩ, 10g hoài sơn đồ sao tán bột, cho trẻ ăn mỗi lần 6 – 7g hòa với nước cơm, ngày ăn 2 – 3 lần.
• Bồi bổ cơ thể: Dùng ý dĩ nhân 10g, tang bạch bì 5g, mạch môn 4g, thiên môn 4g, bách bộ 4g. Sắc chung với 1 lít nước, sắc cạn đến khi còn 300ml. Chia làm 3 lần uống trong ngày, sau mỗi bữa ăn 20 phút.

Kiêng kỵ: Không dùng hạt ý dĩ cho phụ nữ đang mang thai hay có dị ứng với bất kỳ chất nào trong hạt ý dĩ.

Không chỉ được dùng làm thuốc. Hạt ý dĩ còn làm nguyên liệu cho nhiều món ăn ngon. Một số món ăn ngon có ý dĩ như: cơm độn ý dĩ, ý dĩ hầm gà, chè ý dĩ long nhãn, sen..