Vỏ quýt khô

Thành phần hóa học của trần bì

Tinh dầu chiếm 2% và là thành phần chính của trần bì.

Các hoạt chất đóng vai trò quan trọng trong thành phần tinh dầu bao gồm: limonene, isopropenyl-toluen, humulene, hesperidin, vitamin B1, vitamin C.

Tác dụng của vỏ quýt khô (trần bì) qua các bài thuốc đông y

1. Chữa đầy bụng, khó tiêu

Xé vài miếng trần bì, rửa qua nước ấm cho sạch, bỏ vào cốc nước sôi, hãm trong 15 – 20 phút là có thể dùng được.

Chỉ uống khi nước còn nóng và bỏ xác.

2. Chữa rối loạn tiêu hóa do ăn uống không tiêu

Nguyên liệu: 10g trần bì, 10g thương truật, 10g hậu phác, 10g sinh khương, 6g thảo quả (nướng), 4g cam thảo, đại táo 3 quả.

Cách làm: Sắc uống ngày 1 thang, dùng khoảng 5 ngày.

3. Giúp ôn vị, chống nôn, dùng khi dạ dày lạnh, nôn ợ hơi

Thang quất bì: Quất bì 12g, gừng tươi 8g. Sắc uống.

4. Chữa đầy bụng, ăn uống không tiêu, tiêu chảy do tỳ hư

Nguyên liệu: Vỏ quýt sao thơm 12g, vỏ bưởi sao thơm 12g, gừng 3 lát.

Cách làm: Nấu vỏ quýt, vỏ bưởi, gừng với 200ml, sắc lấy 100ml chia 2 lần uống trong ngày và uống lúc nóng.

5. Chữa viêm họng, ho, viêm phế quản nhẹ

Trần bì 6g, cát cánh 6g, tô diệp 6g, cam thảo 4g,  sắc uống trong ngày.

6. Chữa ho có đờm (do cảm hàn)

Trần bì 6g, bạch linh 12g, khương bán hạ 6g, cam thảo 4g, gừng tươi 2 lát, sắc uống ngày 1 thang.

7. Chữa ho đờm vướng trong cổ không ra được

Trần bì 8g, bán hạ 12g, phục linh 12g, cam thảo 4g. Sắc uống.

8. Chữa ho suyễn nhiều đờm, tức ngực khó thở

Trần bì 12g, vỏ rễ dâu (tang bạch bì) 12g, xa tiền 12g, mía chẻ nhỏ 100g nấu với 300ml nước, sắc còn 100ml nước thuốc, chia nhiều lần uống trong ngày.

9. Trị ho mất tiếng

Trần bì 12g sắc với 200ml nước còn 100ml thêm đường đủ ngọt, chia uống nhiều lần trong ngày.

10.  Trị viêm phế quản cấp tính

Trần bì 500g, cát cánh 125g, tô diệp 125g, cam thảo 1000g. Nghiền bột mịn, làm hoàn. Uống lúc sáng sớm và tối, mỗi lần 8g.

Tác dụng của vỏ quýt khô (trần bì) qua các món ăn

Các món ăn mang vị trần bì chẳng những lạ miệng mà còn rất tốt cho sức khỏe (Nguồn: Internet)

1. Cháo trần bì

Chữa đầy bụng đau quặn, buồn nôn, nôn, ho có nhiều đờm.

Nguyên liệu: Trần bì 15 – 20g, gạo tẻ 150g

Cách làm:

• Sắc hoặc hãm trần bì lấy nước.
• Đem nước sắc được nấu với gạo thành cháo.
• Khi ăn thêm chút đường, muối gia vị, tùy theo khẩu vị.

2. Gà hầm

Điều trị suy nhược cơ thể, kém ăn

Nguyên liệu: Trần bì 3g, hồ tiêu 3g, riềng 6g, gà trống 1 con khoảng 1kg.

Cách làm:

• Gà làm sạch, chặt miếng nhỏ, các vị thuốc cho vào túi vải xô.
• Cho tất cả vào nồi, thêm nước, gia vị, đun nhỏ lửa, hầm nhừ.

3. Cháo trần bì, phục linh, đại táo

Chữa tinh thần phân liệt, trầm uất, kích động trong bệnh tâm thần

Nguyên liệu: Gạo tẻ 100g, đại táo 10 quả, trần bì 10g, phục linh 15g.

Cách làm: Trần bì, phục linh gói trong vải xô, đem nấu cháo cùng gạo tẻ và đại táo.

Khi cháo chín nhừ, lấy bỏ gói dược liệu, chia 2 lần ăn trong ngày.

4. Gà kho trần bì hương phụ

Dùng cho các bệnh nhân có hội chứng đau loét dạ dày, tá tràng, trướng bụng đầy hơi, đau vùng thượng vị, đau thần kinh liên sườn, đau tức vùng ngực.

Nguyên liệu: Thịt gà 800g, trần bì 20g, hương phụ (sao dấm) 15g

Cách làm:

• Trần bì, hương phụ nấu lấy nước, bỏ bã.
• Thịt gà rửa sạch, chặt miếng.
• Đem nước sắc kho với thịt gà đến khi cạn nước, cho thêm ít gừng tươi (đập vụn), hành, gia vị, đảo đều là được.

5. Gà hầm trần bì nhục quế

Dùng cho bệnh chứng lưu đàm (tương đương các chứng bệnh lao xương, lao khớp).

Nguyên liệu: Gà 1 con, trần bì 10g, nhục quế 6g

Cách làm:

• Gà làm sạch, chặt miếng.
• Trần bì rửa sạch thái mỏng.
• Quế tán bột hoặc đập vụn.
• Cho tất cả vào nồi, thêm nước, hầm chín, cho muối gia vị.

Ăn trong ngày, liên tục đợt 5 ngày.

6. Canh cá diếc trần bì

Dùng cho các trường hợp viêm thần kinh hậu nhãn cầu, viêm võng mạc trung tâm có các biểu hiện thị lực giảm, có cảm giác ruồi bay và ám điểm trước mắt, đau đầu đau nhức mắt, buồn nôn nôn.

Nguyên liệu: Cá diếc (hoặc cá chép) 1 con (khoảng 500g), trần bì 12g, quyết minh tử 10g.

Cách làm:

• Cá đánh vảy bỏ ruột.
• Trần bì, quyết minh tử gói trong vải xô cùng nấu với cá.
• Khi cá chín nhừ lấy bỏ gói bã thuốc, thêm gia vị phù hợp.

Mỗi ngày cho ăn 1 lần, liên tục một đợt 5 – 10 ngày.

Sử dụng vỏ quýt chữa ho có hiệu quả không

Theo Đông y vỏ quýt phơi khô còn được gọi là trần bì, đây là loại dược liệu được sử dụng phổ biến. Vỏ quýt có vị cay đắng và tính ôn, khi đi vào cơ thể sẽ có tác dụng làm ấm dạ dày, hóa đờm và tiêu tích, thường được sử dụng để điều trị các loại bệnh khác nhau như:

• Đau tức ngực, đau bụng
• Ăn uống kém, khó tiêu, nôn mửa
• Viêm phế quản, ho nhiều đờm
• Các bệnh lý về đường hô hấp và tiêu hóa

Y học hiện đại cũng đã chỉ ra, tinh dầu bên trong vỏ quýt chứa rất nhiều hoạt chất có tác dụng điều trị bệnh như isopropenyl-toluen, hesperidin, limonene, vitamin C,… Với mùi thơm đặc trưng và rất dễ chịu của vỏ quýt, nhiều người đã sử dụng chúng để thư giãn tinh thần, đẩy lùi tình trạng căng thẳng và chống say tàu xe hiệu quả.

Sử dụng vỏ quýt để điều trị ho là phương pháp mang lại hiệu quả rất tốt, đặc biệt là những trường hợp bị ho có đờm và ho do mắc các bệnh lý về đường hô hấp như viêm phế quản,… Ngoài ra, nếu người bệnh thường xuyên sử dụng vỏ quýt còn có tác dụng rất tốt đối với hệ tiêu hóa và tạo cảm giác ngon miệng khi ăn.

Các bài thuốc điều trị ho bằng vỏ quýt

Sử dụng vỏ quýt để điều trị ho có thể thực hiện bằng rất nhiều phương pháp khác nhau. Để nâng cao hiệu quả mang lại bạn hãy sử dụng vỏ quýt kết hợp với các loại dược liệu khác nhau như mật ong, gừng, cam thảo,… Dưới đây là cách thực hiện bạn có thể tham khảo và áp dụng:

Dùng vỏ quýt kết hợp với mật ong

Mật ong là loại dược liệu có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe con người, đặc biệt là hệ hô hấp. Thành phần hoạt chất bên trong mật ong khi đi vào vòm họng sẽ có tác dụng kháng khuẩn, làm dịu cổ họng và nâng cao sức khỏe. Bạn có thể sử dụng vỏ quýt kết hợp với mật ong để điều trị ho giúp mang lại hiệu quả khá tốt.

Nguyên liệu:

• 5 gram vỏ quýt
• Mật ong nguyên chất
• Bột gừng

Cách thực hiện:

• Vỏ quýt đem rửa sạch, để cho ráo nước rồi dùng dao thái nhỏ.
• Cho vỏ quýt và bột gừng vào ấm sắc cùng với 2 chén nước.
• Sắc trong khoảng 15 phút thì tắt bếp, chắt lấy nước bỏ bã.
• Cho 3 muỗng mật ong vào khuấy đều rồi sử dụng để uống khi còn nóng.
• Kiên trì thực hiện cách này đều đặn mỗi ngày để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Chữa ho bằng vỏ quýt và đường cát

Sử dụng vỏ quýt hãm với nước để uống thay trà cũng là phương pháp có tác dụng hỗ trợ đẩy lùi tình trạng ho rất hiệu quả. Người bệnh có thể pha thêm vào nước một ít đường để tạo cảm giác ngọt nhẹ, giúp bạn dễ uống hơn.

Nguyên liệu:

• Vỏ quýt tươi
• Một ít đường cát

Các thực hiện:

• Vỏ quýt đem rửa sạch, dùng dao thái thành sợi mỏng.
• Cho vỏ quýt vào ấm đun sôi với lượng nước vừa phải trong khoảng 15 phút.
• Sau đó tắt bếp, cho đường vào khuấy đều rồi sử dụng để uống thay trà.
• Nên uống khi còn nóng và áp dụng đều đặn mỗi ngày sẽ có tác dụng trị ho tiêu đờm hiệu quả.

Bài thuốc trị ho từ vỏ quýt và gừng

Gừng là loại dược liệu có hương thơm rất đặc trưng, có tác dụng làm ấm cơ thể, nâng cao hệ miễn dịch và điều trị cảm lạnh rất tốt. Ở những trường hợp bị ho do cảm lạnh thì bạn có thể sử dụng vỏ quýt kết hợp với gừng để điều trị bệnh, giúp mang lại hiệu quả rất tốt. Dưới đây là cách thực hiện bạn có thể tham khảo:

Nguyên liệu:

• Vỏ quýt tươi
• 1 củ gừng tươi

Cách thực hiện:

• Gừng đem rửa sạch, cạo bỏ phần vỏ bên ngoài và dùng dao thái thành lát mỏng.
• Vỏ quýt đem rửa sạch, dùng dao cạo bỏ phần màng trắng bên trong rồi thái thành sợi nhỏ.
• Cho gừng vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ, bắc ấm lên bếp đun sôi trong khoảng 5 phút.
• Sau đó cho vỏ quýt vào, hạ nhỏ lửa và tiếp tục đun trong khoảng 20 phút rồi tắt bếp.
• Chắt lượng nước thu được và sử dụng để uống ngay khi còn nóng để mang lại hiệu quả cao.

Bài thuốc trị ho có đờm bằng vỏ quýt

Khi bị ho có đờm bạn hãy sử dụng vỏ quýt kết hợp với nhiều loại dược liệu khác trong Đông y sắc nước để uống. Thành phần hoạt chất bên trong các loại dược liệu này khi kết hợp lại sẽ có tác dụng đẩy lùi cơn ho và tiêu đờm nhanh chóng.

Nguyên liệu:

• 8 gram vỏ quýt khô
• 12 gram bán hạ
• 12 gram phục linh
• 4 gram cam thảo

Cách thực hiện:

• Đem các nguyên liệu trên đem rửa sạch rồi vớt ra để ráo nước.
• Cho tất cả vào ấm sắc với lượng nước vừa đủ trong khoảng 30 phút.
• Chắt lượng nước thu được sử dụng để uống trong ngày.
• Kiên trì áp dụng cách này mỗi ngày sẽ có tác dụng đẩy lùi tình trạng ho có đờm hiệu quả.

Bài thuốc trị ho do viêm phế quản từ vỏ quýt

Thành phần hoạt chất bên trong vỏ quýt cũng có tác dụng hỗ trợ cải thiện bệnh viêm phế quản rất tốt, giúp đẩy lùi các triệu chứng do bệnh gây ra. Vì vậy, khi bị ho do viêm phế quản bạn cũng có thể sử dụng loại dược liệu này để điều trị theo hướng dẫn dưới đây:

Nguyên liệu:

• 500 gram vỏ quýt
• 125 gram tô diệp
• 125 gram cát cánh
• 100 gram cam thảo

Cách thực hiện:

• Các loại dược liệu trên đem rửa sạch, phơi cho khô rồi nghiền thành bột mịn.
• Cho thêm một ít mật ong vào trộn đều, hoàn thành viên nhỏ bằng hạt đậu.
• Mỗi lần lấy khoảng 8 gram để uống, sử dụng 2 lần/ngày vào sáng sớm và tối.
• Kiên trì áp dụng đều đặn mỗi ngày tình trạng ho sẽ thuyên giảm dần.

Chế biến thành món từ vỏ quýt

Ngoài các cách điều trị ho bằng vỏ quýt ở trên, bạn cũng có thể sử dụng loại dược liệu này chế biến thành món ăn để sử dụng. Các món ăn từ vỏ quýt sẽ có tác dụng rất tốt đối với cơ thể, giúp đẩy lùi cơn ho, tốt cho hệ tiêu hóa và bồi bổ sức khỏe… Dưới đây là cách chế biến một số món ăn từ vỏ quýt bạn có thể tham khảo và thực hiện:

+ Cháo vỏ quýt

Nguyên liệu:

• 150 gram gạo tẻ
• 20 gram vỏ quýt khô
• Gia vị vừa đủ

Cách thực hiện:

• Vỏ quýt đem rửa sạch, cho vào nồi sắc với nước trong khoảng 15 phút.
• Sau đó tắt bếp, chắt lấy lượng nước sắc thu được và bỏ phần bã.
• Gạo đem vo sạch, cho vào nồi nước sắc nấu đến khi chín nhừ và nở đều.
• Nêm nếm gia vị vừa ăn rồi sử dụng ngay khi còn nóng.

+ Gà kho vỏ quýt

Nguyên liệu:

• 800 gram thịt gà
• 20 gram vỏ quýt khô
• 15 gram hương phụ
• Gừng tươi
• Gia vị vừa đủ

Cách thực hiện:

• Vỏ quýt và trần bì đem rửa sạch, cho vào nồi cùng với nước đun sôi.
• Đun trong khoảng 10 phút thì tắt bếp, chắt lấy nước và bỏ phần bã.
• Gừng đem rửa sạch, gọt bỏ phần vỏ bên ngoài rồi thái thành sợi nhỏ.
• Thịt gà đem làm sạch, chặt khúc vừa ăn cho vào nồi nước sắc khi đến khi cạn.
• Sau đó cho gừng thái sợi vào, nêm nếm gia vị vừa ăn, đảo đều rồi tắt bếp.
• Sử dụng món ăn khi còn nóng cùng với cơm để giữ nguyên độ thơm ngon.

+ Canh cá diếc nấu vỏ quýt

Nguyên liệu:

• 1 con cá diếc
• 12 gram vỏ quýt khô
• 10 gram quyết minh tử
• Gia vị vừa đủ

Cách thực hiện:

• Cá diếc đem đánh vảy, bỏ ruột rồi rửa sạch lại với nước.
• Vỏ quýt và quyết minh tử đem rửa sạch, cho vào tấm vải xô bọc lại.
• Cho cá và bọc vải vào nồi, đổ nước vào cho ngập cùng với một ít gia vị.
• Bắc nồi lên bếp ninh cho đến khi cá chín nhừ thì bỏ bọc vải ra ngoài.
• Nêm nếm gia vị vừa ăn rồi tắt bếp và sử dụng món ăn khi còn nóng.

Một số lưu ý khi điều trị ho bằng vỏ quýt

Khi sử dụng vỏ quýt để điều trị ho thì bạn cần phải lưu ý một số điều dưới đây giúp nâng cao hiệu quả mang lại:

• Không nên sử dụng vỏ quýt khô để điều trị ho cho những trường hợp bị ho khan, ho có đờm và ho ra máu. Những người có khí hư và mồ hôi ra nhiều cũng không nên sử dụng vỏ quýt để điều trị bệnh, chúng có thể gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
• Sử dụng vỏ quýt đề điều trị ho là phương pháp rất an toàn và lành tính, tuy nhiên người bệnh chỉ nên sử dụng với liều lượng vừa phải để đảm bảo an toàn. Hiệu quả mà phương pháp này mang lại còn phụ thuộc vào cơ địa và mức độ bệnh trạng của mỗi người.
• Tốt nhất, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi thực hiện điều trị ho bằng phương pháp này. Chỉ sử dụng vỏ quýt trong khoảng thời gian nhất định, không sử dụng liên tục trong thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
• Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên xây dựng cho bản thân lối sống sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ có tác động rất tích cực đến quá trình điều trị bệnh. Bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể, tăng cường luyện tập thể dục thể thao, có các biện pháp bảo vệ hệ hô hấp,…
• Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm chiên xào, đồ cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn chứa chất bảo quản,… Tuyệt đối tránh xa đồ uống có cồn và chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
• Ở những trường hợp ho kéo dài có kèm theo các triệu chứng bất thường thì người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiến hành thăm khám để được hướng dẫn điều trị phù hợp.

Sử dụng vỏ quýt để điều trị ho là phương pháp rất an toàn và mang lại hiệu quả, bạn có thể yên tâm áp dụng tại nhà. Bên cạnh việc sử dụng vỏ quýt điều trị ho người bệnh cũng nên kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý giúp nâng cao hiệu quả mang lại. Sau thời gian áp dụng phương pháp điều trị này mà không mang lại hiệu quả thì bạn nên đến gặp bác sĩ tiến hành thăm khám để được hướng dẫn điều trị chuyên khoa.