Cây rau mương

Theo Y học cổ truyền, cây rau mương có tính mát, thường được sử dụng làm thuốc chữa đau dạ dày H.Pylori, đau khớp và trị viêm ruột. Bên cạnh đó, với nhiều tác dụng đa dạng, thảo mộc tự nhiên này còn được dùng kiểm soát triệu chứng tiêu chảy, viêm họng, viêm amidan, bệnh tiểu đường và nhiều bệnh lý khác.

+ Tên khác: Rau mương nằm, rau mương đất, rau mương thon, rau lục

+ Tên khoa học: Ludwigia prostrate

+ Bộ: Sim

+ Họ: Rau dừa nước (Onagraceae)

I. Mô tả cây rau mương

+ Đặc điểm sinh thái của cây rau mương

Rau mương là loại thảo dược có chiều cao trung bình khoảng 25 – 50 cm. Cây mọc thẳng đứng, có phân nhánh, trong đó thân và cành có 4 góc tù. Lá cây rau mương màu xanh lục, hình dải – ngọn giáo, thuôn dài và có mũi nhọn. Hoa có màu trắng thường mọc ở nách lá và mọc thành cụm, mỗi cụm có từ 1 – 8 bông, không có cuống. Quản nhẵn, hình trụ và hơi phồng lên ở đỉnh. Mỗi quả có chiều dài 2 – 3 cm.

+ Phân bố

Cây rau mương thường mọc và phát triển chủ yếu ở nơi ẩm ướt, chứa nhiều nước như bờ đê, hồ nước và gò ruộng,… Thông thường, vị thuốc tự nhiên này thường tìm thấy nhiều ở Quảng Ninh, Huế, Lào Cai, Quảng Trị hoặc các tỉnh Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long,…

+ Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản

• Bộ phận dùng: Toàn thân
• Thu hái: Cây rau mương rất dễ trồng, vì vậy, có thể thu hoạch quanh năm. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng vị thuốc và tăng tác dụng chữa bệnh, tốt nhất nên thu hái rau mương vào mùa hè thu
• Chế biến: Sau khi thu hái xong đem rửa sạch, để ráo, thái khúc và phơi khô
• Bảo quản: Nơi khô ráo, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp

+ Thành phần hóa học

Chưa có bất kỳ nghiên cứu nào xác định thành phần hóa học tồn tại trong cây rau mương

II. Vị thuốc

+ Tính vị

Tính mát, vị ngọt, hơi sít

+ Tác dụng dược lý

Theo Y học cổ truyền, cây rau mương có tác dụng thanh nhiệt, tiêu thũng, trừ thấp, mát mát tiêu sưng, hỗ trợ cầm ỉa chảy và lỵ. Ngoài ra, thảo mộc tự nhiên này còn có công dụng giúp hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh như

• Đau khớp
• Ho gà
• Mụn
• Giảm chứng đau nhức cơ răng
• Tiểu đường
• Viêm họng
• Viêm ruột
• Đau dạ dày có yếu tố H.Pylori

+ Cách dùng và liều lượng

• Cách dùng: Cây rau mương chữa bệnh thường được sử dụng dưới dạng bài thuốc sắc, giã nát nát hoặc nhai nuốt tươi.
• Liều dùng: Dược liệu khô 20 – 40 gram, còn dược liệu tươi 40 – 50 gram

III. Bài thuốc chữa bệnh từ cây rau mương theo kinh nghiệm dân gian

+ Cây rau mương trị dạ dày do vi khuẩn H. Pylori

Sử dụng cây rau mương có hoa vàng với chiều cao trung bình khoảng 1 mét đem rửa sạch, phơi khô và sao vàng hạ thổ. Sau đó, sắc thuốc và uống đều mỗi ngày, giúp giải quyết triệu chứng đau và khó chịu do bệnh đau dạ dày gây nên.

+ Chữa bệnh tiểu đường

Sử dụng 15 gram rau mương, 15 gram chuối hột, 15 gram dây mây, 10 gram lá vú sữa tím, 15 gram lục bình, 10 gram cam thảo nam và 20 gram khổ qua. Tất cả các vị thuốc cho vào ấm, thêm 3 chén nước và sắc cạn còn 8 phân thì tắt bếp, lọc lấy thuốc và chia đều ra uống 2 lần vào buổi sáng và chiều.

+ Hạ đường huyết

Sử dụng độc vị của cây rau mương đem phơi khô và sao sơ, Sau đó hãm lấy với nước sôi và uống như trà mỗi ngày.

+ Chữa viêm họng, viêm amidan

Sử dụng một nắm lá cây rau mương đem rửa sạch và nhai nuốt chung với ít muối. Mỗi ngày nhai một lần vào buổi tối trước khi đi ngủ. Thực hiện liên tục cho đến khi triệu chứng bệnh thuyên giảm thì dừng.

+ Trị tiêu chảy, đầy bụng

Dùng lá cây rau mương đem rửa sạch, ngâm nước muối pha loãng. Sau đó, giã nát và vắt lấy nước cốt uống

+ Điều trị mịn nhọt, áp xe và chín mẻ

Lấy một ít lá và thân rau mương, rửa sạch và ngâm nước muối pha loãng 5 – 10 phút. Sau đó giã nát và đắp lên nốt mụn từ 10 – 15 phút. Đồng thời, bệnh nhân nên lấy 30 – 40 gram cây rau mương khô sắc thuốc uống.

IV. Một số lưu ý khi sử dụng cây rau mương điều trị bệnh

Trong quá trình sử dụng cây rau mương cải thiện triệu chứng bệnh, người bệnh cần lưu ý những điều sau đây:

• Không nên tự ý dùng cây rau mương điều trị bệnh khi chưa tham khảo ý kiến từ bác sĩ Đông y
• Mặc dù lành tính nhưng để đảm bảo an toàn sức khỏe, bệnh nhân không nên quá lạm dụng cây rau mương. Tốt nhất nên sử dụng đúng liều lượng và thời gian đẻ tránh gây nên những đáng tiếc không mong muốn xảy ra
• Tính hiệu quả mà bài thuốc từ cây rau mương mang lại còn tùy thuộc vào cơ địa cũng như tình trạng sức khỏe của từng đối tượng bệnh. Do đó, người bệnh không nên đặt hoàn toàn niềm tin vào loại thảo dược tự nhiên này
• Trong trường hợp sử dụng cây rau mương, nếu bệnh không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh nên ngưng sử dụng và đến bệnh viện thăm khám

Những thông tin về cây rau mương chỉ mang tính chất tham khảo, bởi vị thảo mộc này cho đến nay vẫn chưa được nhà khoa học nghiên cứu cụ thể. Do đó, trước khi muốn sử dụng thảo dược này, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ để xác định tính hiệu quả từ các bài thuốc dân gian.