Cam thảo dược liệu: lợi ích, tác dụng, và những lưu ý khi sử dụng

Cam thảo (Glycyrrhiza glabra hoặc Glycyrrhiza uralensis) là một loài thực vật thuộc họ Đậu (Fabaceae). Dưới đây là một số đặc điểm tự nhiên của cây cam thảo:

1. Hình thái

• Thân: Cam thảo là cây thân thảo lâu năm, có thể cao từ 1-1,5 mét.
• Lá: Lá kép lông chim, dài khoảng 10-20 cm, gồm nhiều lá nhỏ hình bầu dục.
• Hoa: Hoa nhỏ, màu tím hoặc xanh tím, mọc thành chùm.
• Rễ: Phần quan trọng nhất của cây cam thảo. Rễ có màu vàng nâu bên ngoài, bên trong màu vàng nhạt, vị ngọt đặc trưng.

2. Phân bố

• Cam thảo mọc hoang và được trồng ở nhiều nơi, chủ yếu tại các vùng ôn đới và cận nhiệt đới.
• Phổ biến tại Trung Quốc, Ấn Độ, Iran, Afghanistan và một số nước châu Âu.
• Ở Việt Nam, cam thảo chủ yếu được nhập khẩu hoặc trồng ở một số vùng có khí hậu phù hợp như miền Bắc và Tây Nguyên.

3. Điều kiện sinh trưởng

• Ánh sáng: Cây ưa sáng, có thể chịu bóng một phần.
• Đất: Thích hợp với đất cát pha, tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt.
• Nhiệt độ: Phát triển tốt trong khoảng 15-25°C.
• Nước: Cần độ ẩm trung bình, không chịu úng.

4. Đặc điểm sinh học

• Cam thảo là cây cố định đạm nhờ vi khuẩn cộng sinh ở rễ, giúp cải thiện độ màu mỡ của đất.
• Thời gian thu hoạch rễ thường sau 3-4 năm kể từ khi trồng.

Cam thảo được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền, công nghiệp thực phẩm và mỹ phẩm nhờ thành phần hoạt chất glycyrrhizin có tác dụng làm ngọt và hỗ trợ sức khỏe.

1. Cam Thảo Là Gì?

Cam thảo là loài dược liệu quen thuộc trong Đông y và Tây y, thường được sử dụng để thanh nhiệt, chữa ho, tăng cường sức đề kháng. Nhiều loại đồ uống phồ biến như nước chanh pha cam thảo cũng rất được yêu thích.

2. Cam Thảo Trị Bệnh Gì?

Cam thảo mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:

• Giúp long đờm, giảm ho, hạ sốt
• Tăng cường hệ miễn dịch
• Chống viêm loét dạ dày
• Chữa đau bụng, tiêu chảy
• Giải độc, thanh nhiệt, làm mát cơ thể
• Giảm mỡ trong máu, bảo vệ gan
• Hỗ trợ ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư

3. Cam Thảo Dược Liệu Có Nên Dùng Hàng Ngày?

Dù mang lại nhiều lợi ích, cam thảo không nên sử dụng hàng ngày và lâu dài vì:

• Chứa glycyrrhizin, hoạt chất làm tăng huyết áp, giữ muối – nước trong cơ thể.
• Sử dụng quá nhiều (trên 100g/ngày) gây hạ kali, phù nề, rối loạn huyết áp, tổn thương tim mạch, gan và thận.

4. Đối Tượng Không Nên Sử Dụng Cam Thảo

• Phụ nữ cho con bú: Có thể gây mất sữa hoặc giảm lượng sữa.
• Nam giới đang trong độ tuổi sinh sản: Giảm testosterone, gây suy giảm chức năng sinh lý.
• Người bị huyết áp cao, rối loạn huyết áp.
• Người mắc bệnh gan, thận, viêm phế quản mãn tính.
• Người bị táo bón mãn tính: Cam thảo có thể khiến tình trạng táo bón trầm trọng hơn.

5. Cam Thảo Có Tác Dụng Gì?

• Cải thiện bệnh về da: Giãm viêm nang lông, mụn trứng cá.
• Chống sâu răng: Ngăn ngừa vi khuẩn gây sâu răng và hôi miệng.
• Giúp hỗ trợ chữa loét dạ dày: Giảm đau, hỗ trợ tiêu hóa.
• Tăng cường sức khỏe hô háp: Hỗ trợ điều trị hen suyễn, viêm học.
• Ngăn ngừa ung thư: Các chất chống oxy hóa trong cam thảo giúp bảo vệ tế bào khỏi sự phát triển của ung thư.

Cam thảo mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng việc dùng hàng ngày và quá liều có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Trước khi sử dụng cam thảo thường xuyên, hãy thắc mắc với bác sĩ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Uống cam thảo hàng ngày có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe, nhưng nếu sử dụng quá nhiều hoặc trong thời gian dài, nó cũng có thể gây ra tác dụng phụ. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần lưu ý:

Lợi ích khi uống cam thảo

✅ Tốt cho hệ tiêu hóa: Cam thảo có thể giúp giảm viêm loét dạ dày, cải thiện tiêu hóa và giảm triệu chứng ợ nóng.
✅ Hỗ trợ hệ hô hấp: Giúp long đờm, giảm ho và bảo vệ niêm mạc họng.
✅ Giải độc gan: Cam thảo có tác dụng hỗ trợ chức năng gan, giúp thanh lọc cơ thể.
✅ Tăng cường miễn dịch: Các hợp chất trong cam thảo có thể giúp cơ thể chống viêm và chống oxy hóa.
✅ Ổn định huyết áp (ở mức độ thấp): Một lượng nhỏ cam thảo có thể hỗ trợ huyết áp ở những người huyết áp thấp.

Tác hại khi uống quá nhiều cam thảo

❌ Tăng huyết áp: Thành phần glycyrrhizin trong cam thảo có thể giữ natri và thải kali, dẫn đến tăng huyết áp, phù nề và rối loạn nhịp tim nếu dùng quá nhiều.
❌ Ảnh hưởng đến nội tiết tố: Có thể gây mất cân bằng hormone, đặc biệt ở phụ nữ (kinh nguyệt không đều) hoặc nam giới (giảm testosterone).
❌ Tác động xấu đến thận: Việc giữ nước và natri có thể gây áp lực lên thận, dễ gây suy thận nếu dùng quá liều.
❌ Tương tác với thuốc: Cam thảo có thể ảnh hưởng đến thuốc huyết áp, thuốc lợi tiểu, thuốc chống đông máu, v.v.

Nên uống cam thảo như thế nào để an toàn?

• Liều lượng hợp lý: Không nên dùng quá 50g cam thảo khô/ngày hoặc uống liên tục trong thời gian dài.
• Tần suất: Uống 2-3 lần/tuần thay vì hàng ngày để tránh tác dụng phụ.
• Người nên tránh dùng thường xuyên: Người bị cao huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận, tiểu đường hoặc phụ nữ mang thai.

Uống cam thảo đúng cách có thể tốt cho sức khỏe, nhưng không nên lạm dụng hàng ngày. Nếu có bệnh lý nền hoặc đang dùng thuốc, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.